Πέτρα Καμίνσκι, dpa
Επιμέλεια: Στέφανος Γεωργακόπουλος
Η κρίση του κορωνοϊού ανοίγει νέες προοπτικές στη μαφία, η οποία έχει συγκεντρώσει τεράστια ποσά μετρητών από το λαθρεμπόριο όπλων και ναρκωτικών και δανείζει με συνοπτικές διαδικασίες εταιρίες με οικονομικές δυσκολίες.
Μετά το σοκ της πανδημίας στις αρχές του χρόνου η ιταλική οικονομία έχει μεγάλη ανάγκη ρευστότητας. Πολιτικοί και ειδικοί κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου προειδοποιώντας ότι ολοένα και περισσότερες επιχειρήσεις της χώρας ωθούνται στα δίχτυα της μαφίας, μιας και εκείνη τους δίνει, σε αντίθεση με τις τράπεζες ή το ιταλικό δημόσιο, τη ρευστότητα που χρειάζονται για να επιβιώσουν.
Το γεγονός ότι οργανώσεις όπως η Ντραγκέτα και η Καμόρα, ελέγχουν μπαρ, καφέ και παράνομα καζίνο, είναι γνωστό. Λιγότερο γνωστό είναι ωστόσο ότι η πανδημία δίνει τη δυνατότητα στην ιταλική μαφία να δραστηριοποιηθεί ως εναλλακτική τράπεζα για μεσαίες και μεγάλες εταιρίες. Στην εξαμηνιαία έκθεσή της η ιταλική υπηρεσία κατά της Μαφίας DIA σημειώνει πως «τους τελευταίους μήνες παρατηρείται ότι η μαφία αποφεύγει εντυπωσιακές εγκληματικές ενέργειες με αντίκτυπο στα μέσα ενημέρωσης και ότι στρέφεται, σχεδόν παρασκηνιακά, σε παράνομες επιχειρηματικές δραστηριότητες επενδύοντας, με το αζημίωτο, τα μεγάλα κεφάλαια που διαθέτει».
Σύμφωνα με την έκθεση της DIA η μαφία επικεντρώνεται κατ΄ αρχήν στα παραδοσιακά προπύργιά της στον ιταλικό νότο και προσπαθεί να θέσει υπό τον έλεγχό της «τις πιο ασθενείς επιχειρήσεις». Επιπλέον το οργανωμένο έγκλημα, και κυρίως η Ντραγκέτα της Καλαβρίας, θέλει να εμφανίζεται ολοένα και συχνότερα ως «αξιόπιστος και αποδοτικός παγκόσμιος παίκτης», σημειώνει η ιταλική υπηρεσία.
Τα πακέτα μέτρων του δημοσίου ζημιώνουν τη μαφία
Πολλοί στην Ιταλία επιρρίπτουν στο δημόσιο υπερβολική γραφειοκρατία και στις τράπεζες καθυστερημένες αποφάσεις στη χορήγηση δανείων με αποτέλεσμα να δημιουργείται ελεύθερο πεδίο δράσης για τη μαφία, η οποία με συνοπτικές διαδικασίες και υπερβολικά επιτόκια δανείζει, όσους έχουν ανάγκη. Οι επικρίσεις αυτές είναι γνωστές στην υπουργό Εσωτερικών Λουτσιάνα Λορμογκέζε. Πολλές φορές η υπουργός, αρμόδια για την καταπολέμηση της μαφίας, έχει προειδοποιήσει για την ενδυνάμωση του οργανωμένου εγκλήματος. Στη παρουσίαση της έκθεσης της υπηρεσίας DIA στα μέσα Αυγούστου, έκανε λόγο για «επικίνδυνη περίοδο λόγω κορωνοϊού», επειδή, όπως τόνισε, «το οργανωμένο έγκλημα αντιδρά γρήγορα με σκοπό να εισχωρήσει στον οικονομικό τομέα».
Και πριν το ξέσπασμα της πανδημίας, με περισσότερους από 35.000 νεκρούς, πολλές ιταλικές εταιρίες βρίσκονταν σε δεινή θέση, εκτιμά η ασφαλιστική πιστώσεων Coface. Παρά το γεγονός ότι πολλές εταιρίες κατάφεραν τα τελευταία χρόνια να περιορίσουν σημαντικά τα χρέη που συσσωρεύθηκαν στην οικονομική κρίση του 2008 «σήμερα οι ιταλικές επιχειρήσεις, με χρέος 50%, ανήκουν στις πλέον υπερχρεωμένες στην Ευρώπη», σημειώνουν οι ειδικοί της διεθνούς ασφαλιστικής. Το γεγονός ότι το δεύτερο τρίμηνο του 2020 η ιταλική οικονομία κατέγραψε ύφεση 12,4% σε σύγκριση με το πρώτο τρίμηνο, περιορίζει εξαιρετικά την πιθανότητα μιας γρήγορης εξυγίανσης των ιταλικών εταιριών. Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι όσο συνεχίζεται η κρίση του κορωνοϊού η μαφία θα ενισχύεται.
Το 2008 ως συνέπεια της οικονομικής κρίσης παρατηρήθηκε ενίσχυση της μαφίας στην Ιταλία. Υπάρχουν ωστόσο σημαντικές διαφορές με το σήμερα, εκτιμά ο Μάρκος Κάριας, ειδικός σε ζητήματα νοτιοανατολικής Ευρώπης στην Coface: «Τότε η κρίση ξεκίνησε από τον τραπεζικό τομέα. Οι δυσκολίες χορήγησης πιστώσεων άφησαν περιθώρια στο μαύρο χρήμα να αποσπάσει μερίδια της αγοράς. Τώρα όμως η κατάσταση είναι διαφορετική. Έχουμε μια κρίση που ξεκινά από την πραγματική οικονομία και οι τράπεζες αντέδρασαν διευρύνοντας τη χορήγηση πιστώσεων». Παράλληλα επέδρασαν θετικά στην πορεία της οικονομίας τόσο οι ενέσεις ρευστότητας, όσο και τα πακέτα μέτρων στήριξης του δημοσίου.
Από την άνοιξη το ιταλικό δημόσιο ενέκρινε σειρά πακέτων πολλών δισεκατομμυρίων για να βοηθήσει την εγχώρια οικονομία να ορθοποδήσει. Παράλληλα η ΕΕ έδωσε πράσινο φως σε εγγυήσεις πιστώσεων ύψους 2 δισεκατομμυρίων. Από τη πλευρά τους οι ιταλικές τράπεζες αύξησαν τη χορήγηση πιστώσεων κατά 3,7% σε σχέση με πέρυσι. Οι ειδικοί ελπίζουν ότι με τα όλα αυτά τα μέτρα θα περιοριστεί σημαντικά το πεδίο δράσης της μαφίας.
