Ο Ιπποκράτης και ο Αντώνης ιδρύουν τη Mataroa και φέρνουν τεχνολογία, καινοτομία και συμπερίληψη στα πιο απρόσμενα σημεία της Ελλάδας
Της Μαρίνας Χαραλάμπους
Τι κοινό μπορεί να έχει ένα ιστορικό πλοίο του 1945 με έναν σύγχρονο οργανισμό καινοτομίας που δραστηριοποιείται στην ελληνική περιφέρεια;
H απάντηση βρίσκεται στον οργανισμό Matarοa, μια πρωτοβουλία που ξεκίνησε από δύο φίλους στην Καλαμάτα. Με αφετηρία τον τόπο καταγωγής τους και όραμα την κοινωνική αλλαγή, ο Ιπποκράτης και ο Αντώνης ιδρύουν τον οργανισμό Mataroa και φέρνουν τεχνολογία, καινοτομία και συμπερίληψη στα πιο απρόσμενα σημεία της Ελλάδας.
Πώς γεννήθηκε η ιδέα για τη δημιουργία του Mataroa και ποιο είναι το όραμά σας;
Η ιδέα για τη δημιουργία του Mataroa γεννήθηκε το 2013 στην Καλαμάτα, ως απόκριση στην ανάγκη να ενδυναμωθούν οι νέοι άνθρωποι της ελληνικής περιφέρειας, σε μια περίοδο ιδιαίτερα δύσκολη λόγω της οικονομικής κρίσης. Οι ιδρυτές του, Ιπποκράτης Παπαδημητράκος και Αντώνης Παπαδόπουλος, εμπνεύστηκαν από το ιστορικό πλοίο “Ματαρόα”, το οποίο μετέφερε Έλληνες καλλιτέχνες, επιστήμονες και διανοούμενους στη Γαλλία το 1945, ανοίγοντάς τους τον δρόμο προς νέες δυνατότητες. Με ανάλογο συμβολισμό, στόχος του οργανισμού ήταν και παραμένει να προσφέρει στους νέους της περιφέρειας ευκαιρίες ανάπτυξης, έκφρασης και δημιουργίας, χωρίς να χρειάζεται να εγκαταλείψουν τον τόπο τους.
Το όραμα του Mataroa είναι να αξιοποιήσει την εκπαίδευση, την τεχνολογία και την καινοτομία ως μοχλούς κοινωνικής αλλαγής. Μέσα από δράσεις που αγκαλιάζουν τη συμπερίληψη και την ενσωμάτωση, επιδιώκει να χτίσει μια κοινωνία περισσότερο δίκαιη, δίνοντας έμφαση και στη στήριξη ευάλωτων κοινωνικών ομάδων, καθώς και στη γεφύρωση του χάσματος μεταξύ κέντρου και περιφέρειας.
Ποιες είναι οι κύριες δράσεις που υλοποιείτε σήμερα και ποιες θεωρείτε ότι έχουν τον μεγαλύτερο κοινωνικό αντίκτυπο;
Το Mataroa εστιάζει σε τέσσερις βασικούς πυλώνες: τη συμπερίληψη, την επιχειρηματικότητα, το περιβάλλον και τον πολιτισμό. Από την ίδρυσή μας έως σήμερα, παραμένουμε προσηλωμένοι στη δημιουργία ευκαιριών που προσφέρουν ουσιαστική ενδυνάμωση, ιδιαίτερα στην ελληνική περιφέρειας.
Στον πυλώνα της συμπερίληψης, έχουμε σχεδιάσει και υλοποιούμε προγράμματα που στοχεύουν στη μείωση ανισοτήτων, όπως τα CodeGirls και Coding Bees, που ενισχύουν τις ψηφιακές και προγραμματιστικές δεξιότητες κοριτσιών και γυναικών. Από το 2015 έως σήμερα, περισσότερες από 800 συμμετέχουσες έχουν αποφοιτήσει από αυτά τα προγράμματα, με αρκετές από τις παλιές μαθήτριες να επιστρέφουν ως εκπαιδεύτριες, αποτελώντας πρότυπα για τις επόμενες γενιές. Η θετική επιρροή τους φαίνεται και από το γεγονός ότι μεγάλο ποσοστό των κοριτσιών συνεχίζει σπουδές ή εργασία στον χώρο της τεχνολογίας.
Ένα ακόμα πρόγραμμα που ξεκίνησε πρόσφατα, το Tech4Disabilities, επικεντρώνεται στην ενδυνάμωση ατόμων με αναπηρία και φροντιστών τους μέσω της εκμάθησης 3D εκτύπωσης. Στόχος είναι η δημιουργία εξατομικευμένων βοηθητικών αντικειμένων που μπορούν να κάνουν την καθημερινότητα πιο λειτουργική και αυτόνομη. Μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα, έχουμε δει σημαντικό αντίκτυπο στην ποιότητα ζωής των συμμετεχόντων.
Στον πυλώνα της επιχειρηματικότητας, το Mataroa αναπτύσσει δράσεις που ενισχύουν την τοπική και κοινωνική καινοτομία, προσφέροντας υποστήριξη τόσο σε νέους/ες επιχειρηματίες όσο και σε φορείς της κοινωνικής οικονομίας. Ενδεικτικά, συμμετέχει στο EMIMSEB – Euro-Mediterranean Impact Makers: Social Enterprise Bootcamp, ένα διεθνές πρόγραμμα που υλοποιείται στο πλαίσιο του Erasmus+ και στοχεύει στην ενίσχυση της κοινωνικής επιχειρηματικότητας ως μέσου ενεργού συμμετοχής των πολιτών. Μέσα από συνεργασίες με φορείς από όλη τη Μεσόγειο, το πρόγραμμα ενδυναμώνει συμμετέχοντες από τον τρίτο τομέα, υφιστάμενους και νέους κοινωνικούς επιχειρηματίες, δίνοντάς τους τα απαραίτητα εργαλεία για τη δημιουργία λύσεων με θετικό κοινωνικό αποτύπωμα, προσαρμοσμένων στις ανάγκες των τοπικών κοινωνιών.
Παράλληλα, από το 2024, το Mataroa αποτελεί στρατηγικό συνεργάτη των UniStart Hubs, των Δομών Καινοτομίας και Επιχειρηματικότητας του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου και της Περιφέρειας Πελοποννήσου. Στο πλαίσιο αυτής της συνεργασίας, υποστηρίζει ενεργά επιχειρήσεις και ερευνητικές ομάδες ομάδες μέσα από mentoring, εργαστήρια και εκδηλώσεις όπως Διαγωνισμοί Καινοτομίας, Hackathons και θεματικές ημερίδες. Με αυτόν τον τρόπο, ενισχύει τη σύνδεση της ακαδημαϊκής κοινότητας με την αγορά, προωθώντας την επιχειρηματικότητα έντασης γνώσης και δημιουργώντας ένα πιο δυναμικό οικοσύστημα καινοτομίας στην περιφέρεια.
Οι δράσεις μας δίνουν φωνή και εργαλεία σε άτομα που συχνά μένουν στο περιθώριο, δημιουργώντας μακροπρόθεσμα και βιώσιμα αποτελέσματα. Παράλληλα, η συνεργασία μας με τα UniStart Hubs έχει ήδη αρχίσει να διαμορφώνει ένα νέο τοπίο για την καινοτομία και την επιχειρηματικότητα στην περιφέρεια, ενισχύοντας ουσιαστικά τον διάλογο ανάμεσα στην ακαδημαϊκή κοινότητα και τον επιχειρηματικό κόσμο. Το γεγονός ότι έχουμε καταφέρει να υποστηρίξουμε δεκάδες επιχειρήσεις στη Μεσσηνία και να συνδιοργανώσουμε εκδηλώσεις υψηλής απήχησης, επιβεβαιώνει ότι τέτοιες συνέργειες έχουν πραγματικό και μετρήσιμο κοινωνικό αντίκτυπο.
Τι ήταν αυτό που σας ώθησε να ασχοληθείτε με τον κοινωνικό αντίκτυπο και την ενίσχυση των νέων στην ελληνική περιφέρεια;
Αυτό που μας οδήγησε να ασχοληθούμε με τον κοινωνικό αντίκτυπο και την ενδυνάμωση των νέων στην ελληνική περιφέρεια ήταν αρχικά μια βαθιά προσωπική εμπειρία. Μεγαλώνοντας στην Καλαμάτα, βιώσαμε από κοντά τα στερεότυπα που κυριαρχούν σε τοπικό επίπεδο – τι “ταιριάζει” να κάνει κάποιος, ποια επαγγέλματα είναι “κατάλληλα” για τις γυναίκες, ποιος “αξίζει” να έχει πρόσβαση στην καινοτομία και τη γνώση. Στην ελληνική επαρχία, αυτά τα στερεότυπα συχνά είναι πιο έντονα, πιο σιωπηρά αποδεκτά και πιο περιοριστικά.
Όταν αργότερα μετακινηθήκαμε σε μεγαλύτερα αστικά κέντρα, όπως η Αθήνα και η Θεσσαλονίκη, συνειδητοποιήσαμε πόσο άνισα κατανεμημένες είναι οι ευκαιρίες – στην εκπαίδευση, στην επιχειρηματικότητα, στη δικτύωση. Στην περιφέρεια, ακόμα και σήμερα, οι νέοι και οι νέες πρέπει να προσπαθήσουν διπλά για να αποκτήσουν πρόσβαση σε όσα θεωρούνται αυτονόητα αλλού.
Αυτή η αντίθεση μας κινητοποίησε: θέλαμε να δούμε πώς μπορούμε να μετατρέψουμε αυτή την έλλειψη σε ευκαιρία. Έτσι δημιουργήθηκε το Mataroa – ως ένας οργανισμός που προσφέρει δυνατότητες εκεί όπου δεν υπάρχουν, που λειτουργεί ενδυναμωτικά και προσβάσιμα για όλους και όλες, ανεξαρτήτως γεωγραφικής ή κοινωνικής αφετηρίας.Και παρόλο που ξεκινήσαμε αυτή την πορεία σχεδόν μια δεκαετία πριν, εν έτει 2025, βλέπουμε ότι αυτές οι πρωτοβουλίες όχι μόνο παραμένουν επίκαιρες, αλλά είναι και περισσότερο αναγκαίες από ποτέ. Τα στερεότυπα μπορεί να αλλάζουν μορφή, αλλά συνεχίζουν να υπάρχουν – και να επηρεάζουν το πώς αντιλαμβάνονται οι νέοι τον εαυτό τους και τις δυνατότητές τους. Το έργο μας, λοιπόν, δεν έχει τελειώσει. Αντιθέτως, εξελίσσεται συνεχώς μαζί με τις ανάγκες των ανθρώπων που θέλουμε να στηρίξουμε.
Τι αλλαγές έχετε δει στην ελληνική περιφέρεια μέσα από το έργο σας;
Μέσα από τη δουλειά μας όλα αυτά τα χρόνια, έχουμε διαπιστώσει σημαντικές αλλαγές στην ελληνική περιφέρεια – και, κυρίως, στο πώς οι άνθρωποι, ιδιαίτερα οι νέοι, αντιλαμβάνονται τις δυνατότητές τους.
Ένα από τα πιο ενθαρρυντικά σημεία είναι ότι βλέπουμε πλέον περισσότερη αυτοπεποίθηση. Νέες και νέοι από μικρότερες πόλεις συμμετέχουν ενεργά, τολμούν να πειραματιστούν με την τεχνολογία, να δημιουργήσουν τις δικές τους επιχειρηματικές ιδέες, να εκφραστούν δημιουργικά. Όταν ξεκινήσαμε, πολλές από τις συμμετέχουσες στα πρώτα CodeGirls προγράμματα δεν είχαν αγγίξει ποτέ υπολογιστή πέρα από τις βασικές χρήσεις. Σήμερα, κάποιες από αυτές είναι εισηγήτριες στα δικά μας προγράμματα ή σπουδάζουν πληροφορική και πολυτεχνικές επιστήμες ή εργαζόνται στην τεχνολογία.
Επιπλέον, βλέπουμε ότι αρχίζουν να διαμορφώνονται τοπικές κοινότητες ανθρώπων με κοινές αξίες: συμμετοχή, ισότητα, συνεργασία. Μέσα από δράσεις όπως τα Coding Bees, το Tech4Disabilities ή η συνεργασία μας με τα UniStart Hubs, παρατηρούμε να χτίζεται ένα οικοσύστημα – μικρό μεν, αλλά σταθερά αναπτυσσόμενο – που βασίζεται στη γνώση, την καινοτομία και την κοινωνική συνοχή. Φυσικά, οι προκλήσεις παραμένουν. Τα στερεότυπα, η άνιση πρόσβαση και η αίσθηση “εγκατάλειψης” από το κέντρο είναι ακόμα εδώ. Όμως, αυτό που έχει αλλάξει είναι ότι πολλοί άνθρωποι στην περιφέρεια πλέον νιώθουν ότι δεν είναι μόνοι. Υπάρχουν χώροι, ομάδες και ευκαιρίες που τους στηρίζουν. Κι αυτό, για εμάς, είναι μια βαθιά και ουσιαστική αλλαγή.
Ποιες είναι οι δυσκολίες που αντιμετωπίζουν οι νέοι στην ελληνική επαρχία και πώς συμβάλλετε στην αντιμετώπισή τους;
Οι νέοι στην ελληνική επαρχία αντιμετωπίζουν δυσκολίες που δεν είναι μόνο πρακτικές, αλλά και σε επίπεδο νοοτροπίας. Συχνά, υπάρχει ένα “ταβάνι” – ένας άτυπος περιορισμός που καθορίζει μέχρι πού «επιτρέπεται» να φτάσει κάποιος. Το περιβάλλον δεν προσφέρει πάντα ερεθίσματα ή κίνητρα για εξέλιξη. Αντίθετα, υπάρχει μια τάση επανάπαυσης στην ποιότητα ζωής, που ναι μεν είναι πολύτιμη, αλλά πολλές φορές λειτουργεί ανασταλτικά στην προσωπική ή επαγγελματική ανάπτυξη.
Εμείς, μέσα από τη δουλειά μας, προσπαθούμε να ταράξουμε αυτά τα νερά. Θέλουμε να ενεργοποιήσουμε τα ζωντανά μυαλά που υπάρχουν παντού – σε χωριά, σε μικρές πόλεις, σε σχολεία, σε κοινότητες που διψούν για νόημα και δημιουργικότητα. Και να συμβάλουμε στη δημιουργία υγιών οικοσυστημάτων – όπου η καινοτομία, η συνεργασία και η συμμετοχή δεν είναι πολυτέλεια, αλλά καθημερινότητα.
Το πρόγραμμα Code Girls επιχειρεί να καταρρίψει την αντίληψη ότι η τεχνολογία είναι ανδροκρατούμενος χώρος. Ποιο είναι το μεγαλύτερο εμπόδιο που πιστεύετε πώς αντιμετωπίζουν τα κορίτσια σήμερα στο να ασχοληθούν με την τεχνολογία;
Το μεγαλύτερο εμπόδιο, κατά τη γνώμη μας, δεν είναι η έλλειψη ικανοτήτων ή ενδιαφέροντος – είναι η έλλειψη εκπροσώπησης, ενθάρρυνσης και χρόνου. Από μικρή ηλικία, τα κορίτσια λαμβάνουν το μήνυμα – συχνά σιωπηρά – ότι η τεχνολογία είναι ένας “ανδρικός χώρος”. Δεν βλέπουν πρότυπα που τους μοιάζουν, δεν ενισχύονται στο σχολείο με τον ίδιο τρόπο όπως τα αγόρια και, όταν δείχνουν ενδιαφέρον, συνήθως συναντούν σκεπτικισμό ή χαμηλές προσδοκίες.Ακόμα όμως και όταν μια γυναίκα ξεφεύγει από τα στερεότυπα, υπάρχει ένα δεύτερο, βαθύτερο εμπόδιο: οι πολλαπλοί ρόλοι που καλείται να υπηρετήσει. Ρόλοι που συνδυάζονται με κοινωνικές προσδοκίες – μητέρα, εργαζόμενη, σύζυγος – και που δεν αφήνουν πάντα χώρο για διεκδίκηση απαιτητικών καριερών στον τομέα της τεχνολογίας, όπου ο χρόνος, η διαθεσιμότητα και η συνεχής εκπαίδευση θεωρούνται δεδομένα.
Εν τέλει, το CodeGirls δεν έχει ως κύριο στόχο τη διδασκαλία προγραμματισμού. Έχει ως βασικό στόχο να δημιουργήσει ένα περιβάλλον όπου τα κορίτσια – και αργότερα οι γυναίκες – μπορούν να φανταστούν τον εαυτό τους διαφορετικά. Με αυτοπεποίθηση, με τεχνολογικά εργαλεία στα χέρια τους, με ρεαλιστική κατανόηση των προκλήσεων, αλλά και με την πίστη ότι μπορούν να έχουν λόγο και θέση σε αυτό το πεδίο. Ακόμα κι αν οι ρόλοι τους είναι πολλοί, ο ρόλος της δημιουργού και της επαγγελματία στην τεχνολογία αξίζει να έχει χώρο – και υποστήριξη.
Το πρόγραμμα 3D εκτύπωσης για άτομα με αναπηρία είναι πρωτοποριακό για την ελληνική περιφέρεια. Πώς μπορεί να αλλάξει την καθημερινότητα αυτών των ανθρώπων;
Το πρόγραμμα Tech4Disabilities, που αφορά την εκμάθηση 3D εκτύπωσης σε άτομα με αναπηρία και τους φροντιστές τους, είναι κάτι πολύ περισσότερο από μια τεχνολογική κατάρτιση. Είναι ένα εργαλείο αυτονομίας, αξιοπρέπειας και δημιουργικής επίλυσης προβλημάτων.
Για πολλούς ανθρώπους με αναπηρία, η καθημερινότητα περιλαμβάνει μικρές αλλά κρίσιμες δυσκολίες: από το να κρατήσεις ένα κουτάλι πιο εύκολα, μέχρι να προσαρμόσεις μια συσκευή στις ανάγκες σου. Η 3D εκτύπωση δίνει τη δυνατότητα να σχεδιάσεις και να δημιουργήσεις αντικείμενα που ανταποκρίνονται στις δικές σου ανάγκες – όχι γενικά και αόριστα, αλλά με ακρίβεια και εξατομίκευση.
Σε περιοχές της ελληνικής περιφέρειας, όπου η πρόσβαση σε τεχνολογικές λύσεις ή σε εξειδικευμένο εξοπλισμό είναι περιορισμένη, αυτή η δυνατότητα είναι πραγματικά ανατρεπτική. Δεν χρειάζεται πια να περιμένεις μήνες για να έρθει από το εξωτερικό ένα βοηθητικό εργαλείο – μπορείς να το φτιάξεις μόνος σου, μαζί με τον φροντιστή σου, στο πλαίσιο ενός κύκλου μάθησης και ενδυνάμωσης.
Αυτό που μας συγκινεί περισσότερο είναι ότι οι συμμετέχοντες δεν φεύγουν απλώς με νέα γνώση. Φεύγουν με την αίσθηση ότι μπορούν να αλλάξουν κάτι – για τον εαυτό τους, αλλά και για άλλους.
Ποιες είναι οι επόμενες κινήσεις του Μataroa στον τομέα της συμπερίληψης;
Ο στόχος μας για το 2025 και το 2026 είναι να επεκτείνουμε την υλοποίηση των προγραμμάτων μας – όπως τα CodeGirls, τα Coding Bees και το Tech4Disabilities – σε νέες περιοχές της ελληνικής περιφέρειας.
Παραμένουμε απολύτως προσηλωμένοι στο να δουλεύουμε εκτός των μεγάλων αστικών κέντρων, και πλέον στρέφουμε το βλέμμα μας σε ακόμη μικρότερες και πιο απομονωμένες τοπικές κοινωνίες. Περιοχές που συχνά πλήττονται από έντονα φαινόμενα ανεργίας, κοινωνικού αποκλεισμού ή απουσίας ευκαιριών για μάθηση και δημιουργία. Θέλουμε να βρεθούμε εκεί ακριβώς που οι δομές είναι ελλιπείς – όχι μόνο για να καλύψουμε ένα κενό, αλλά για να ενεργοποιήσουμε ανθρώπους, να ενισχύσουμε τοπικά δίκτυα και να δείξουμε ότι η συμπερίληψη δεν είναι πολυτέλεια – είναι αναγκαιότητα.
Με λίγα λόγια, σχεδιάζουμε το επόμενο βήμα μας με τον ίδιο βασικό προσανατολισμό: να χτίσουμε ευκαιρίες εκεί που σπανίζουν, και να στηρίξουμε ανθρώπους που μέχρι χθες δεν ένιωθαν ότι «τους αφορά» ο ψηφιακός κόσμος.
Υπήρξε κάποια στιγμή που αμφιβάλλατε για την επιλογή σας να παραμείνετε στην Ελλάδα και να εργαστείτε εδώ;
Ναι, υπήρξαν στιγμές που αμφέβαλα για την επιλογή μου να παραμείνω και να εργαστώ στην Ελλάδα. Και νομίζω ότι είναι ειλικρινές να το παραδεχτεί κανείς – γιατί η χώρα μας, δυστυχώς, έχει αποτύχει να δημιουργήσει ένα πραγματικά φιλόξενο οικοσύστημα για τη νέα γενιά. Δεν είναι μόνο ζήτημα υποδομών ή ευκαιριών. Είναι θέμα πολιτικών, κουλτούρας, και κυρίως της αίσθησης ότι οι νέοι άνθρωποι δεν υπολογίζονται ως φορείς αλλαγής. Όταν βλέπεις πώς χαράσσονται οι στρατηγικές και πόσο λίγο λαμβάνουν υπόψη τους την πραγματικότητα των νέων, η απογοήτευση είναι αναμενόμενη.
Από την άλλη, για μένα η Καλαμάτα είναι μια πολύ καλή εκδοχή της ελληνικής περιφέρειας. Είναι κοντά στην Αθήνα, έχει αεροδρόμιο – που ελπίζουμε να αναπτυχθεί ακόμα περισσότερο τα επόμενα χρόνια – και φιλοξενεί ενδιαφέροντα δρώμενα, πολιτισμό, φυσική ομορφιά και μια ποιότητα ζωής που δύσκολα βρίσκεις σε άλλες πόλεις. Πέρα όμως από αυτά, είναι ο τόπος όπου έχω καταφέρει να χτίσω μια επαγγελματική ζωή με ουσία. Εργάζομαι σε ένα περιβάλλον που μου επιτρέπει να εξελίσσομαι καθημερινά, να συνεργάζομαι με εξαιρετικούς ανθρώπους, να ταξιδεύω, να γνωρίζω και να συνδέομαι με φορείς και κοινότητες από όλη την Ελλάδα και το εξωτερικό. Και το σημαντικότερο: νιώθω ότι αυτό που κάνω έχει αντίκτυπο.
Το αν θα μείνει ή θα επιστρέψει κάποιος νέος στην Ελλάδα είναι μεγάλη κουβέντα – και πολύ προσωπική υπόθεση. Για μένα, η επιστροφή δεν ήταν δύσκολη. Έχοντας ζήσει και σπουδάσει στο εξωτερικό, ξέρω ότι μπορώ, αν χρειαστεί, να ξαναφύγω. Αυτή η ελευθερία είναι πολύτιμη. Αυτό όμως που με κρατάει εδώ, είναι η βαθύτερη επιθυμία να είμαι χρήσιμος, να δημιουργώ κάτι με ουσία και να συμβάλλω στην εξέλιξη ενός περιβάλλοντος που το πιστεύω. Το μεσογειακό ταπεραμέντο, η οικογένεια, οι φίλοι, η αίσθηση του “ανήκειν” – όλα αυτά με προσγειώνουν ευχάριστα και σταθερά στην ελληνική πραγματικότητα.
Και τελικά, όσο κι αν η Ελλάδα δεν έχει ακόμα καταφέρει να φτιάξει το οικοσύστημα που της αξίζει, αν δεν ξεκινήσουμε εμείς – οι ίδιοι νέοι άνθρωποι – να γινόμαστε κομμάτι του και να το εξυγιαίνουμε, τότε ποιος θα το κάνει; Δεν μπορούμε να περιμένουμε τη μεγάλη αλλαγή από κάπου “έξω”. Πρέπει να τη διεκδικήσουμε από μέσα – με συνέπεια, συνεργασία και πίστη ότι τα πράγματα μπορούν να αλλάξουν. Γιατί μπορούν.
Τι σας έδωσε η Ελλάδα που δεν θα μπορούσατε να βρείτε στο Λονδίνο;
Αυτό που μου έδωσε η Ελλάδα – και πιο συγκεκριμένα η ελληνική περιφέρεια – ήταν η αίσθηση ότι έχω ρόλο να παίξω. Ότι μπορώ να είμαι χρήσιμος, όχι απλώς “ένας ακόμη” σε μια μεγάλη πόλη με αμέτρητες ευκαιρίες, αλλά κάποιος που μπορεί να συμβάλει ουσιαστικά σε ένα περιβάλλον που διψάει για νέες ιδέες, συνεργασίες και εξέλιξη.Στο Λονδίνο υπάρχουν δομές, ρυθμός, πολυπολιτισμικότητα – είναι ένα σπουδαίο μέρος να ζεις και να μαθαίνεις. Αλλά στην Ελλάδα – και ειδικά εδώ στην Καλαμάτα – υπάρχει κάτι που δύσκολα αντικαθίσταται: η αμεσότητα, η δυνατότητα να δεις τον αντίκτυπο της δουλειάς σου σχεδόν άμεσα, το ότι χτίζεις κάτι από το μηδέν μαζί με ανθρώπους που το πιστεύουν όσο κι εσύ.
Εδώ υπάρχει και χώρος και ανάγκη. Κι αυτό, για μένα, είναι η μεγαλύτερη ευκαιρία.
Αναφέρετε ότι οι Πανελλήνιες δεν σας αντιπροσώπευαν και αργότερα επιβεβαιώσατε τις πραγματικές σας δυνατότητες μέσα από τις σπουδές και την πρακτική σας. Τι θα λέγατε σήμερα σε έναν μαθητή που δεν τα κατάφερε στις εξετάσεις και νιώθει ότι απέτυχε;
Πράγματι. Αν και ήμουν ένας αρκετά συνεπής μαθητής, με διακρίσεις σε μαθητικούς διαγωνισμούς και γενική προσήλωση στο σχολείο, οι Πανελλήνιες δεν με επιβεβαίωσαν. Δεν ήταν μια αποτυχία που με “διέλυσε”, αλλά ήταν μια απογοήτευση που έφερε μαζί της ερωτήματα και αμφισβήτηση. Ενστικτωδώς – σχεδόν μηχανικά – βρέθηκα να φοιτώ στο Τμήμα Γεωγραφίας του Πανεπιστημίου Αιγαίου στη Μυτιλήνη. Εκείνη την εποχή, έβλεπα γύρω μου τη σχολή και την επιστήμη που είχα επιλέξει να υποτιμούνται – καθώς στην Ελλάδα η Γεωγραφία δεν έχει την αναγνώριση που της αξίζει.
Κι όμως, μέσα από τις σπουδές μου, άρχισα να παθιάζομαι. Να καταλαβαίνω πόσο κρίσιμη και σύγχρονη είναι η γεωγραφική σκέψη. Ευτυχώς, συνειδητοποίησα γρήγορα ότι ούτε ένας βαθμός ούτε μια αποτυχία μπορούν να καθορίσουν το πάθος και το μεράκι σου. Με πείσμα και καθοδήγηση από εξαιρετικούς καθηγητές, δούλεψα μεθοδικά. Εστίασα στο να δυναμώσω το προφίλ μου, να βελτιώσω τον τρόπο σκέψης μου, να μάθω αμφισβητώ και να ερευνώ και να διευρύνω τους ορίζοντές μου.
Θυμάμαι σαν χθες τη στιγμή που έμαθα ότι έγινα δεκτός στο London School of Economics – ένα από τα καλύτερα πανεπιστήμια του κόσμου. Εκεί, για πρώτη φορά, ένιωσα ότι η “αποτυχία” των Πανελληνίων είχε μετατραπεί σε έναν προσωπικό θρίαμβο. Και κάπου εκεί, θυμήθηκα μια αγαπημένη οικογενειακή φίλη, που όταν δεν τα είχα πάει καλά, μου είχε πει: «Μη στεναχωριέσαι. Όταν ο Θεός σου κλείνει μία πόρτα, σου ανοίγει ένα παράθυρο.» Και το δικό μου παράθυρο – ευτυχώς – έβλεπε το μπλε του Αιγαίου. Αν λοιπόν, σήμερα έπρεπε να πω κάτι σε ένα παιδί που νιώθει ότι δεν τα κατάφερε στις εξετάσεις, θα του έλεγα αυτό: ο δρόμος δεν τελειώνει με έναν βαθμό – μπορεί να ξεκινάει ακριβώς από εκεί.
Τι συμβουλή θα δίνατε σε έναν νέο που θέλει να ξεκινήσει τη δική του επιχείρηση στην ελληνική περιφέρεια;
Πρώτα απ’ όλα, θα του έλεγα ότι η περιφέρεια τον χρειάζεται. Χρειάζεται ανθρώπους με τόλμη, με ιδέες και με διάθεση να διδάξουν – με το παράδειγμά τους – ότι το επιχειρηματικό ρίσκο, η αποτυχία και η επιτυχία είναι όλα κομμάτια του ίδιου δημιουργικού παιχνιδιού. Και ότι αξίζει να παιχτεί και μακριά από τα αστικά κέντρα. Θα του πρότεινα να μην ξεκινήσει απλώς με μια ιδέα, αλλά με μια κατανόηση. Να αφιερώσει χρόνο στο να χαρτογραφήσει τις ανάγκες της τοπικής κοινωνίας – όχι μόνο για να καλύψει ένα κενό, αλλά για να δημιουργήσει κάτι που έχει πραγματικό νόημα για τον τόπο. Η επιχειρηματικότητα στην περιφέρεια δεν μπορεί να βασίζεται σε copy-paste λύσεις. Πρέπει να έχει ρίζες – να προκύπτει από το περιβάλλον της.
Και, πάνω απ’ όλα, θα του έλεγα να μην προσπαθήσει να τα κάνει όλα μόνος του. Η δημιουργία οικοσυστήματος είναι μονόδρομος. Χρειάζονται συνεργασίες, συνέργειες, ανοιχτότητα. Ένας υγιής επιχειρηματίας δεν βλέπει τον “άλλον” ως ανταγωνιστή, αλλά ως πιθανό συνεργάτη. Η περιφέρεια δεν έχει την πολυτέλεια να λειτουργεί κατακερματισμένα – χρειάζεται συνεργασία και κοινή στόχευση. Και φυσικά, να ζητήσει υποστήριξη. Υπάρχουν πλέον εργαλεία, δομές, όπως τα UniStart Hubs, που μπορούν να του δώσουν καθοδήγηση, δίκτυο και προοπτική. Το να ξεκινήσεις κάτι δικό σου στην περιφέρεια δεν είναι εύκολο. Αλλά είναι εξαιρετικά ουσιαστικό – και, με τα σωστά βήματα, μπορεί να είναι και βαθιά μεταμορφωτικό.
Πηγή: skai.gr
