Μια συγκλονιστική κατάθεση ψυχής με δραματικές ιστορίες για τον πύρινο όλεθρο – Ποιες είναι οι προσδοκίες από το Δικαστήριο για τη δικαίωση των 104 ψυχών
Του Στέφανου Νικολαΐδη
Για πολλούς είναι μια τραγωδία χωρίς κάθαρση. Για ακόμη περισσότερους αποτελεί ένα έγκλημα χωρίς τιμωρία. Για όλους όμως το Μάτι παραπέμπει σε μια νύχτα με πολλά ερωτηματικά και κυρίως πολλά μεγάλα «γιατί;»
Γιατί οι επικοινωνίες της Πυροσβεστικής ήταν αυτές που ήταν τη μοιραία εκείνη μέρα; Γιατί η μάχη με τις φλόγες χάθηκε πριν καν ξεκινήσει; Γιατί τα λάθη και οι δύσκολες αποφάσεις οδήγησαν στην πιο καταστροφική φωτιά στην ιστορία της Ελλάδας; Και κυρίως, γιατί οι κάτοικοι φώναζαν και φωνάζουν μέχρι σήμερα «γιατί μας έχετε ξεχάσει»;
Λίγες μόλις ώρες πριν η Εισαγγελέας Σταματίνα Περιμένη προχωρήσει με την τελική της αγόρευση στο Εφετείο με τις προτεινόμενες ποινές προς τους υπευθύνους με βάση τη δικογραφία, επιζώντες μιλούν στο skai.gr, εκφράζοντες σκέψεις και προβληματισμούς, ενώ μοιράζονται τι περιμένουν από το Δικαστήριο για τη δικαίωση των 104 αδικοχαμένων ψυχών.
[embedded content]
Μαρίνα Καρύδα: «Το Μάτι είναι ένα κρατικό έγκλημα το οποίο θα μείνει ατιμώρητο»
«Έχουμε φτάσει στο σημείο να λες την αλήθεια και να σου λένε κάτι πάει λάθος με εσένα που το λες», αναφέρει η Μαρίνα Καρύδα, επιζήσασα και συγγραφέας του έργου «Μάτι, 23 Ιουλίου 2018», ενός βιβλίου-μνημόσυνου, αλλά και της μόνης μέχρι σήμερα δικαίωσης για τις οικογένειες των θυμάτων.
«Είχαν υιοθετήσει τη λογική του βιαστή μαζί μας. Δηλαδή πώς λέει ο βιαστής ότι δεν φταίει αυτός, αλλά φταις εσύ με την κοντή φούστα που τον προκάλεσες. Κάτι παρόμοιο. Τότε μας βάφτιζαν “αυθαίρετους” και μας έλεγαν κατάμουτρα “εσύ το προκάλεσες όλο αυτό, γιατί εσύ είχες άναρχη δόμηση, γιατί ήταν έτσι το ανάγλυφο εκεί στη χαράδρα, οπότε καλά να πάθεις που κάηκες», αναφέρει χαρακτηριστικά.
Σημειώνεται πως η κ. Καρύδα, η οποία ανέλαβε τη φροντίδα όλων των εγκαυματιών του Ματιού, έπειτα ίδρυσε με τον Αλέξη Ανδρονόπουλο (επίσης κάτοικο Ματιού που κατά τη διάρκεια της φωτιάς έσωζε ανθρώπους με τη μηχανή του) τη Salvia Burn Association, τη μοναδική οργάνωση για τους εγκαυματίες στην Ελλάδα ως παρακαταθήκη από το Μάτι. Έκτοτε βοηθάνε εκατοντάδες εγκαυματίες σε όλη την Ελλάδα κάθε χρόνο.
«Αυτή η προπαγάνδα έχει καταρριφθεί από τον πραγματογνώμονα στη δικογραφία και στο δικαστήριο. Είπε ότι είχαν μιάμιση ώρα στη διάθεσή τους, ότι το Μάτι από τη λεωφόρο Μαραθώνος μέχρι τη θάλασσα είναι 850 μέτρα και από τη μία του άκρη μέχρι την άλλη είναι 1.300 μέτρα. Αυτό το πράγμα λοιπόν, είπε ο πραγματογνώμονας, ένας ηλικιωμένος άνθρωπος το περπατάει σε μισή ώρα. Οι νέοι σε ένα τέταρτο. Είχαν μιάμιση ώρα στη διάθεσή τους να ειδοποιήσουν τον κόσμο και δεν το έκαναν», εξηγεί και υπογραμμίζει:
«Το Μάτι έχει 25 διόδους προς τη θάλασσα. Δεν είναι αδιέξοδο. Εκείνο το βράδυ επέτρεπαν στα πλοία της γραμμής να αφήνουν κόσμο. Το ξέρουμε όλοι όσοι ζούμε στην περιοχή: όταν αδειάζει πλοίο της γραμμής επιβαρύνεται η κίνηση στη Ραφήνα και στους γύρω δρόμους. Εκεί κάνανε την εκτροπή της κίνησης. Αφήνανε τα πλοία της γραμμής καλοκαιριάτικα να κατεβάζουν κόσμο, χιλιάδες κόσμο. Από πού να φύγεις; Η παγίδα που λένε αυτοί τη δημιούργησαν. Όχι εμείς».
«Υπήρχαν εναέρια μέσα και δεν χρησιμοποιήθηκαν ποτέ»
Η ίδια, μάλιστα, δηλώνει από την πρώτη στιγμή ότι οι κάτοικοι στο Μάτι κρίθηκαν να θυσιαστούν ως «Ιφιγένειες» έναντι κάποιων άλλων.
«Ξέρετε, ζούμε σε μία εποχή μεγάλης παραπληροφόρησης και η αληθινή πληροφορία θεωρώ ότι είναι θησαυρός. Στη δικογραφία ο πραγματογνώμονας δήλωσε ότι έκαναν εκτροπή ενός εναέριου, το οποίο μπορεί να ήταν σωτήριο για εμάς για να το στείλουν σε μία φωτιά που δεν υπήρχε στα διυλιστήρια της Motor Oil».
«Ήταν μία φωτιά έξω από τις εγκαταστάσεις της εταιρείας που είχε ήδη αναχαιτισθεί από τις επίγειες δυνάμεις. Οι υπεύθυνοι, τόσο οι υπουργοί όσο και της Πυροσβεστικής που ήταν στο κέντρο επιχειρήσεων, δεν έλεγξαν την πληροφορία ως όφειλαν. Γιατί η φωτιά από την οποία κινδυνεύει κόσμος και μία πληροφορία να έχεις, στέλνεις πρώτα ένα επίγειο μέσο να τσεκάρει, βλέπει το βαθμό επικινδυνότητας και μετά βλέπεις πώς θα το αντιμετωπίσεις».
«Μιας και μιλάμε για τα εναέρια, να πούμε ότι στη δικογραφία έχει κατατεθεί και ξέρουμε πλέον ότι υπήρχαν εκείνη τη στιγμή 20 εναέρια, τα οποία μπορούσαν να επιχειρήσουν και δεν πήραν ποτέ εντολή. Μάλιστα τα 2 από αυτά βρίσκονταν στο Ελευθέριος Βενιζέλος, πάρα πολύ κοντά μας».
Ως προς την αγόρευση της Εισαγγελέως το μεσημέρι της Τετάρτης στο Εφετείο, σχολίασε:
«Μας είπε χθες η εισαγγελέας στην εισαγωγή της ότι “καλά εντάξει και πώς να πούμε ότι είχαν δόλο;” Δηλαδή τι είπαν εκείνη την ώρα; Ότι άντε δεν βαριέσαι, θα κάψουμε και μερικούς. Ε, ναι, προφανώς δεν θεωρώ ότι οι άνθρωποι αυτοί ήταν κατά συνείδηση Νέρωνες και είπαν να κάψουν τον κόσμο. Όμως όταν έχουν έναν επιχειρησιακό ρόλο, σημαίνει είναι οι πλέον κατάλληλοι για να κρίνουν τι πρέπει να κάνουν. Αν το υποτίμησαν, αν έκαναν λάθος, αν δεν κατάλαβαν, αν δεν συνεννοήθηκαν, δόλος είναι για μένα εξίσου. Συγνώμη, αλλά είναι κι αυτό δόλος».
«Έβλεπες τη μάνα και το παιδί σου να καίγονται μπροστά σου»
Παράλληλα, περιγράφει σπαρακτικά πως όσοι κάηκαν και όσοι πνίγηκαν, πέθαιναν μπροστά στα μάτια της οικογένειάς τους. «Οι οικογένειες γίνονταν κοινωνοί και μάρτυρες του τι συνέβαινε. Έβλεπες τη μάνα σου να καίγεται μπροστά σου. Έβλεπες το παιδί σου να πνίγεται μπροστά σου. Ό, τι συνέβαινε συνέβαινε μπροστά στα μάτια των συγγενών», τονίζει εμφατικά, ενώ προσθέτει:
«Η τραγική πρωτοτυπία μας είναι ότι στον τόπο του εγκλήματος μετά το βράδυ εμείς μπήκαμε. Οι κάτοικοι μπήκαν και έβγαλαν τους τραυματίες έξω. Οι κάτοικοι μπήκαν και έβγαλαν τους επιζώντες εκτός οικισμού, γιατί είχαν καεί όλα τα αυτοκίνητα. Έτσι οι κάτοικοι και οι συγγενείς είτε κολυμπώντας είτε με τα πόδια μπήκαν και έβρισκαν τα απανθρακωμένα πτώματα. Τα πτώματα πρώτα τα βρήκαν οι συγγενείς τους και οι κάτοικοι και μετά ήρθε η πολιτεία να τα μαζέψει».
«Το 112 έπρεπε να δούλευε από το 2016, αλλά δεν είχε ολοκληρωθεί η σύμβαση»
«Το Μάτι είναι ένα έγκλημα κρατικό, επιχειρησιακών παραγόντων και πολιτικών παραγόντων. Γιατί υπήρχαν και πολιτικοί που πήραν αποφάσεις εκείνη την ημέρα, όπως υπάρχουν και πολιτικοί που είχαν ευθύνη για εκείνη την ημέρα», συνεχίζει.
«Το 112 έπρεπε να δούλευε από το 2016 ήταν μια σύμβαση που δεν είχε ολοκληρωθεί και δεν δούλευε. Επίσης, ξέρετε πως είχε γίνει άσκηση δια πυρός που έκαναν τον Μάιο, 2 μήνες πριν τη φωτιά;», διερωτάται και εξηγεί:
«Στην άσκηση δια πυρός παίρνει μέρος ο Υπουργός Πολιτικής Προστασίας και όλο το Κέντρο Επιχειρήσεων. Όταν λοιπόν αυτοί οι άνθρωποι δηλώνουν έτοιμοι να αντιμετωπίσουν μία φωτιά και αφού γίνει αυτή η φωτιά και αφήσει πίσω τις 160 θύματα, γυρνάνε και επικαλούνται είτε τη δόμηση είτε το ακραίο καιρικό φαινόμενο. Συγγνώμη, είναι γελοίο έτσι; Ποια φωτιά είναι έτοιμο το υπουργείο Πολιτικής Προστασίας να αντιμετωπίσει, την άπνοια;»
«Το Μάτι είναι ένα κρατικό έγκλημα το οποίο στην ουσία θα μείνει ατιμώρητο. Ατιμώρητο γιατί δικάζεται ως πλημμέλημα. Η μέγιστη ποινή που μπορεί να δοθεί στο πλημμέλημα είναι αυτά τα χρόνια που είδαμε μέχρι τώρα, τα 5 χρόνια εξαγοράσιμη. Οπότε στην ουσία δεν θεωρώ ότι αυτές είναι ποινές για το αποτέλεσμα και τους θανάτους που έχουμε.
«Γιατί δεν δικάζονται όλοι όσοι θα έπρεπε να δικαστούν. Ούτε οι μηνύσεις κατά των υπουργών Τόσκα και Σκουρλέτη προχώρησαν στη Βουλή, όπως είχε κριθεί, ούτε δικάζεται το Λιμενικό. Άρα, από όλες τις απόψεις το Μάτι είναι ένα έγκλημα το οποίο επιχειρησιακά και πολιτικά θα μείνει ατιμώρητο».
«Το Μάτι δεν συγκαλύφθηκε μόνο από τους υπεύθυνους, αλλά και από την κοινωνία»
«Αλλά το Μάτι θα μείνει και ηθικά ατιμώρητο. Γιατί το Μάτι συγκαλύφθηκε όχι μόνο από αυτούς που είχαν λόγο να το συγκαλύψουν, τους υπεύθυνους. Συγκαλύφθηκε και από την κοινωνία. Η κοινωνία από μόνη της και απολύτως συνειδητά αποσιώπησε και συγκάλυψε το Μάτι», σημειώνει. «Το ζούσαμε, το βιώνουμε και το βιώναμε και στο δημόσιο διάλογο. Δηλαδή δεν υπήρχε περίπτωση να βγούμε σε δημόσιο διάλογο, να πούμε κάτι για το Μάτι και να μη βρούμε απέναντί μας ένα σωρό κόσμο που μας έλεγε ναι, αλλά είστε αυθαίρετοι».
«Πλέον βιώνουμε μία περίοδο η οποία έχει επιδείξει μία πρωτοφανή ευαισθησία του κόσμου απέναντι στα κρατικά εγκλήματα. Ζήσαμε πολλές μεγαλειώδεις συγκεντρώσεις και συλλαλητήρια σε 300 πόλεις του κόσμου για τα Τέμπη, με χιλιάδες ανθρώπων, εκατομμύρια πιθανώς ανθρώπων στο σύνολό τους, που βγήκαν να διαδηλώσουν για θύματα και για εγκλήματα κρατικά. Αλλά αν αυτά τα αντανακλαστικά, όπως αποδεικνύεται, εξακολουθούν να μην είναι ευαισθητοποιημένα για το Μάτι, τότε ναι, μπορώ πλέον μπορώ να πω με απόλυτη σιγουριά ότι πολύ συνειδητά η ελληνική κοινωνία επέλεξε να θάψει αυτό το έγκλημα».
Λυδία Γερακάκη: «Δεν σταματήσαμε ποτέ να μιλάμε, για την ακρίβεια ουρλιάζουμε εδώ και 6,5 χρόνια»
Η Λυδία Γερακάκη είναι TikToker και το βράδυ της φονικής πυρκαγιάς είχε εγκλωβιστεί για αρκετά λεπτά μέσα στο Μάτι, χωρίς να γνωρίζει σίγουρα αν θα βγει νικήτρια απέναντι στην τιτάνια μάχη με τις φλόγες. Σήμερα, σχεδόν 7 χρόνια μετά, το μόνο που μπορεί πια να περιμένει είναι μια κάθαρση, στην οποία ωστόσο δεν ελπίζει.
«Έως πλημμέλημα που δικάστηκε οι ανώτατες ποινές που θα επιβληθούν είναι θα είναι δυστυχώς για 5 έτη και εξαγοράσιμες για λίγες χιλιάδες ευρώ», περιγράφει η Λυδία. «Εκείνο το βράδυ οι συγγενείς των θυμάτων ανακάλυπταν τα απανθρακωμένα πτώματα των δικών τους ανθρώπων μόνοι τους. Το κράτος ήρθε την επόμενη μέρα με κίτρινες σακούλες να παραλάβει πτώματα. Αυτή ήταν και η μόνη συνδρομή της Πολιτείας εκείνη την ημέρα».
@lydia.media Είμαι λίγο πιο απότομη από ότι συνήθως αλλά έχω κουραστεί να παλεύω για μια αλήθεια που η κοινωνία δεν θέλει να δει. Πρώτη φορά δεν αφήνω σχόλια εδώ, όχι για τίποτα άλλο απλά όταν διαβάζω τα ψέματα που διαδίδουν μερικοί είναι πολύ triggering για εμένα, είναι τεράστιο χτύπημα στην ψυχική μου υγεία και μιλώντας για κάτι τόσο δύσκολο για εμένα δημόσια τόσο καιρό η πληγή δεν επουλώνεται σωστά. Παρόλαυτα, είστε εκεί έξω αρκετοί που καταλαβαίνετε και σας παρακαλώ ενωθείτε μαζί μας, διαδώστε το και ελάτε 12 Μαρτίου στο Εφετείο Αθηνών, αίθουσα Δ4, Ισόγειο, 9 π.μ. Γιατί αν δεν δείξουμε πὼς απαιτούμε επιτέλους δικαιοσύνη από μια κυβέρνηση, πως περιμένουμε να πάρει το μήνυμα και η επόμενη πως τα εγκλήματά της θα τιμωρούνται. Πὼς περιμένουμε να πάρει ποτέ κανείς τους ευθύνες για τις ζωές μας; #mati #dikaiosini #dikaiosi #diki #ματι #ελλαδα #δικαιοσυνη #δικαιωση #τεμπη #tempi ♬ original sound – Lydia Media
«Η επόμενη μέρα ήταν ένας πόλεμος. Κανείς δεν έχει ζήσει πόλεμο αν δεν μπορεί να φανταστεί την εικόνα ενός βομβαρδισμένου τοπίου. Δεν είχαμε νερό για 2 μήνες, ενώ το ρεύμα αποκαταστάθηκε μετά από 3 μήνες. Όσοι είχαμε τα σπίτια μας, τρώγαμε από το συσσίτιο του Στρατού, ακριβώς επειδή δεν μπορούσαμε να μαγειρεύουμε μόνοι για τους εαυτούς μας. Αυτό που λέγαμε και λέμε και τώρα είναι ότι ποτέ δεν θα φανταζόμασταν ως κάτοικοι της πρωτεύουσας της χώρας μας ότι θα εκτιμάμε τον κρύο καφέ, το κρύο νερό που μας έφερναν εθελοντές, διότι ήταν Αύγουστος και εμείς δεν είχαμε ρεύμα».
«Από τη μία λοιπόν λάβαμε μια τεράστια αγκαλιά από τους εθελοντές, οι οποίοι ήρθαν κοντά μας από κάθε γωνιά της Γης κυριολεκτικά και είμαστε πάντα ευγνώμονες για αυτό. Από την άλλη όμως είχαμε να αντιμετωπίσουμε ένα κράτοςπου έκανε τα πάντα από την επόμενη κιόλας ημέρα να παραπλανήσει και να παραπληροφορήσει την κοινή γνώμη. Διέδιδαν πως έφταιγαν τα θύματα. Εμείς ήμασταν σε σοκ φυσικά. Γνωριζόμασταν μεταξύ μας, μπορεί να πηγαίναμε και σε 5 κηδείες την ημέρα. Μιλάμε για ομαδικές οικογενειακές κηδείες. Χώρια οι εγκαυματίες στα νοσοκομεία που μπορεί να ήταν επίσης από την ίδια οικογένεια, συν τους αστέγους. Μην έχοντες λοιπόν ρεύμα και τηλεόραση, φορτίζαμε με power bannk τα κινητά μας».
Συνεχίζοντας για την «προπαγάνδα της εποχής» όπως λέει, υπογραμμίζει:
«Άλλοι την πίστεψαν από αφέλεια, άλλοι όμως το έκαναν επειδή δεν ήθελαν να πληγεί το κόμμα τους. Η δική μας η φωνή κάπως έτσι θάφτηκε και παρέμεινε στο περιθώριο κια στην απαξίωση. Η αλήθεια όμως είναι ότι εμείς δεν πάψαμε ποτέ να μιλάμε. Για την ακρίβεια, εμείς 6,5 χρόνια τώρα ουρλιάζουμε. Ακόμα και σήμερα πολλές φορές, όταν αναφερόμαστε στα social media στο Μάτι, μας λένε ότι είμαστε τρολ της ΝΔ. Μετά μας λένε “πες μας όμως κάτι και για την Ηλεία”, “πες μας όμως κάτι και για τα Τέμπη”, “πες μας όμως κάτι και για κάτι άλλο”. Και αναρωτιόμαστε, σε τι από όλα αυτά φταίνε τα θύματα, ώστε να λαμβάνουμε τέτοια απαξίωση; Αυτό αξίζει να αναδειχθεί από όλα όσα λέω αυτήν τη στιγμή; Τίποτα από όσα έγιναν τις πρώτες μέρες, τις πρώτες εβδομάδες, τους πρώτους μήνες δεν είναι άξιο λόγου;»
«Τίποτα από την έλλειψη διαχείρισης, από την έλλειψη διάσωσης, τίποτα από το ότι η κυβέρνηση πέταξε τις ευθύνες της στα θύματα; Έχετε αναρωτηθεί ποτέ πόση δύναμη θέλει από τους συγγενείς των θυμάτων, από τους εγκαυματίες και από όλους εμάς τους υπόλοιπους επιζώντες να μην αναγνωρίζει η κοινωνία την εγκληματική εγκατάλειψη του κράτους της;»
«Ένα κάλεσμα, για να γίνει πανελλήνιο και μαζικό, χρειάζεται να βρει πρώτα ανοιχτά αυτιά για να ακουστεί. Χρειάζεται θέληση για να διαδοθεί. Στη δική μας περίπτωση η φωνή μας παρέμεινε μεταξύ μας και ήταν πολύ αδύναμη. Γιατί; Γιατί μας έχετε ξεχάσει; Αναρωτηθείτε τι έχει πάει τόσο λάθος, με αποτέλεσμα να μην ακουγόμαστε», καταλήγει.
Πηγή: skai.gr