Ο πρώην υποστηρικτής και πλέον αντίπαλος του Όρμπαν, Πέτερ Μάγκιαρ, είναι σήμερα ο πιο δημοφιλής πολιτικός της Ουγγαρίας – Το κόμμα του είναι πολύ μπροστά στις δημοσκοπήσεις
Ο πρώην υποστηρικτής και πλέον αντίπαλος του Βίκτορ Όρμπαν, Πέτερ Μάγκιαρ, είναι σήμερα ο πιο δημοφιλής πολιτικός της Ουγγαρίας. Το κόμμα του Tisza είναι πολύ μπροστά στις δημοσκοπήσεις. Πώς το κατάφερε;Όπου κι αν εμφανίζεται στην Ουγγαρία αυτές τις μέρες, ο κόσμος συρρέει για να τον συναντήσει. Επευφημούν, θέλουν να του σφίξουν το χέρι και να βγάλουν selfies μαζί του. Για να του πουν ότι τα πράγματα δεν μπορούν να συνεχιστούν έτσι και αυτός είναι η μεγάλη τους ελπίδα. Αυτός, τον οποίο ορισμένοι στην Ουγγαρία αυτές τις μέρες ειδωλοποιούν σαν Μεσσία, είναι ο 44χρονος δικηγόρος από τη Βουδαπέστη, Πέτερ Μάγκιαρ, ένας πολιτικός νεοφερμένος, ο άνθρωπος που θα μπορούσε να νικήσει τον αυταρχικό «ισόβιο» ηγέτη Βίκτορ Όρμπαν στις κοινοβουλευτικές εκλογές την άνοιξη του 2026.
Ο Μάγκιαρ, με νεανική εμφάνιση, συνήθως ντυμένος με τζιν, λευκό πουκάμισο και αθλητικά παπούτσια, είναι αυτή τη στιγμή ο πιο δημοφιλής πολιτικός στην Ουγγαρία, σύμφωνα με δημοσκοπήσεις. Καταφέρνει τακτικά να συγκεντρώνει εκατοντάδες χιλιάδες ανθρώπους σε διαδηλώσεις. Κάνει περιοδείες σε πόλεις και χωριά της Ουγγαρίας σε αντίθεση με τον Όρμπαν, ο οποίος καυχιέται ότι είναι «παιδί του χωριού» και «μαχητής του δρόμου», αλλά σπάνια τον βλέπουν στους δρόμους.
Οκτώ μονάδες μπροστά
Το κόμμα του, το Tisza (Σεβασμός και Ελευθερία), βρίσκεται επί του παρόντος έως και 8% μπροστά από το Fidesz (Ένωση Νέων Δημοκρατών) του Όρμπαν στην προτίμηση των ψηφοφόρων. Ακόμα κι αν το τέλος του συστήματος Όρμπαν δεν διαφαίνεται ακόμη, ένα πράγμα είναι σαφές: πολλοί Ούγγροι είναι δυσαρεστημένοι με τη διεφθαρμένη και αυταρχική τάξη του πρωθυπουργού και θέλουν αλλαγή εξουσίας. Η δυσαρέσκεια μεγαλώνει.
Ο Βίκτορ Όρμπαν ασκεί συνεχώς τα καθήκοντά του από το 2010. Μέχρι στιγμής, κανείς δεν έχει καταφέρει να ξυπνήσει μια παρόμοια διάθεση για αλλαγή στους Μαγυάρους (άλλη ονομασία για τους Oύγγρους). Πώς τα κατάφερε ο πολιτικός νεοφερμένος; Ο πρωθυπουργός και ο κύκλος εξουσίας του εξυπηρετούν σχεδόν αποκλειστικά την πελατεία τους, η οποία αποτελεί περίπου το ένα τρίτο των ψηφοφόρων της χώρας. Οι φορολογικές ελαφρύνσεις και άλλα οικονομικά δώρα προσαρμόζονται σε αυτούς, οι θέσεις στην κυβέρνηση δίνονται σε αυτούς και οι εταιρείες τους επωφελούνται από κρατικές συμβάσεις. Όλοι οι άλλοι παλεύουν να επιβιώσουν εκτός συστήματος ή ζουν σε επισφαλείς συνθήκες.
Σε αντίθεση με τη ρητορική του Όρμπαν ότι όλα είναι καλύτερα στην Ουγγαρία από ό,τι αλλού στην ΕΕ, οι δημόσιες υποδομές είναι σε μεγάλο βαθμό εξαντλημένες – από κακούς δρόμους και παραμελημένα νοσοκομεία και σχολεία μέχρι χαοτικές διοικητικές υπηρεσίες.
Αποστάτης του συστήματος
Ήταν τα ολοένα και πιο προφανή διπλά μέτρα και δύο σταθμά των εθνικιστικών και μεγαλομανών προπαγανδιστικών θεαμάτων του Όρμπαν που τελικά ευνόησαν την άνοδο του Πέτερ Μάγκιαρ. Οι παρατηρητές είχαν ήδη προβλέψει ότι δεν θα ήταν τα αριστερά και φιλελεύθερα κόμματα της αντιπολίτευσης που θα απειλούσαν το σύστημα του Όρμπαν, αλλά μάλλον ένας αποστάτης από το εσωτερικό του συστήματος. Και αυτό έγινε.
Μόλις πριν από έναν χρόνο, ο τότε Πρόεδρος Κάταλιν Νόβακ και η επικεφαλής υποψήφια του Fidesz για τις ευρωεκλογές, Γιούντιτ Βάργκα, πρώην υπουργός Δικαιοσύνης, αναγκάστηκαν να παραιτηθούν, επειδή είχαν δώσει χάρη σε έναν άνδρα που είχε καταδικαστεί για βοήθεια και υποκίνηση σε κακοποίηση παιδιών, γεγονός που πυροδότησε εκτεταμένη δημόσια οργή.
Ήταν μια από τις πολυάριθμες περιπτώσεις στις οποίες η συνεχής υποκίνηση του Όρμπαν και του κόμματός του κατά των ομοφυλόφιλων ως υποτιθέμενων παιδεραστών στράφηκε εναντίον τους. Για παράδειγμα, το φθινόπωρο του 2024, αποκαλύφθηκε ότι ένας καθολικός ιερέας, φανατικός προπαγανδιστής του Fidesz και ομοφοβικός ιεροκήρυκας που είχε ευλογήσει την επίσημη κατοικία του Όρμπαν, παρευρέθηκε κρυφά σε σεξουαλικά πάρτι ομάδων ομοφυλόφιλων. Ο Πέτερ Μάγκιαρ, ο πρώην σύζυγος της πρώην υπουργού Δικαιοσύνης Γιούντιτ Βάργκα, έδωσε μια μακρά συνέντευξη, που την παρακολούθησαν εκατομμύρια μετά την παραίτηση των δύο πολιτικών του Fidesz, στην οποία κατήγγειλε τα διπλά μέτρα και σταθμά του καθεστώτος.
Μέχρι τότε, κατείχε αρκετές οικονομικά προσοδοφόρες. αλλά πολιτικά ασήμαντες θέσεις στο σύστημα και κατά τα άλλα ήταν απλώς ο σύζυγος στο πλευρό της εξέχουσας συζύγου του. Το ευρύ κοινό δεν τον γνώριζε. Ο Μάγκιαρ είπε ότι κίνητρό του για τη συνέντευξη ήταν να «βγεί από το σύστημα», επειδή δεν άντεχε άλλο τα ψέματα. Όταν τα κυβερνητικά ΜΜΕ τον έβαλαν στο στόχαστρο λίγο αργότερα, αποφάσισε να εισέλθει στην κομματική πολιτική και να κατέβει στις ευρωεκλογές τον Ιούνιο του 2024 και στις βουλευτικές εκλογές του 2026.
Έξυπνο πολιτικό μάρκετινγκ
«Ανέλαβε» ένα υπάρχον μικρό κόμμα: το Tisza, το οποίο είχε ιδρυθεί σε τοπικό επίπεδο λίγα χρόνια νωρίτερα, αλλά δεν έπαιζε πολιτικό ρόλο. Γρήγορα μετέτρεψε την πολιτική επωνυμία Tisza σε ιστορία επιτυχίας των δημοσίων σχέσεων: Το όνομα του κόμματος δεν σημαίνει μόνο «Σεβασμός και Ελευθερία», αλλά είναι επίσης το ουγγρικό όνομα του ποταμού Tisza, ο οποίος παίζει εξαιρετικά σημαντικό ρόλο στον πολιτισμό και την εθνική μυθολογία της Ουγγαρίας. Ένα πολύ γνωστό σύνθημα στις συγκεντρώσεις των Μαγυάρων, το οποίο συνοδεύεται με το τύμπανο, είναι: «Η πλημμύρα της Τίσσας έρχεται!»
Ο Όρμπαν και το Fidesz αντιλήφθηκαν για πρώτη φορά πόσο δυνατός θα μπορούσε να είναι ο Μάγκιαρ στις ευρωπαϊκές εκλογές τον Ιούνιο του 2024. Το Tisza κέρδισε σχεδόν το 30%, ενώ το Fidesz έλαβε 44%, έχοντας χάσει 8 μονάδες. Ο Μάγκιαρ χρησιμοποιεί έξυπνα το πολιτικό μάρκετινγκ. Έχει υιοθετήσει τη ρητορική του Όρμπαν και του Fidesz, τα κόλπα της εκστρατείας και το μεγαλύτερο μέρος του περιεχομένου τους. Οι βασικές διαφορές περιλαμβάνουν τη φιλοευρωπαϊκή του στάση και την υπόσχεση ότι η Ουγγαρία θα ενταχθεί στην Ευρωπαϊκή Εισαγγελία (EPPO). Ο Μάγκιαρ το συνδέει με την ανακοίνωση ότι σκοπεύει να καταπολεμήσει με συνέπεια τη διαφθορά και να ερευνήσει τον Όρμπαν και τους ολιγάρχες του για κατάχρηση εξουσίας και κλοπή δημόσιας περιουσίας.
Προβληματική σχέση με δημοσιογράφους
Στο ζήτημα της μετανάστευσης, ο Μάγκιαρ θέλει να συνεχίσει τη γραμμή του Όρμπαν – αλλά κατηγορεί τον πρωθυπουργό για διπλά μέτρα και σταθμά, δηλαδή ότι έφερε στη χώρα δεκάδες χιλιάδες μετανάστες εργάτες από χώρες εκτός ΕΕ. Οι εμφανίσεις του έχουν κάτι παρόμοιο λαϊκίστικο με αυτές του Όρμπαν, αν και ο Μάγκιαρ φροντίζει να μεταφέρει θετικά μηνύματα, αντί να υποδαυλίζει συνεχώς μίσος εναντίον των άλλων, όπως κάνει ο Όρμπαν. Παρουσιάζεται, προφανώς με επιτυχία, ως ο έντιμος και καλύτερος εθνικός συντηρητικός που ασχολείται σοβαρά με την ενότητα του ουγγρικού έθνους.
Μερικές φορές φαίνεται αλαζονικός και ναρκισσιστής. Κάποιες φορές έχει μια παρόμοια προβληματική σχέση με ανεξάρτητους δημοσιογράφους ή με τον ρόλο του ως δημόσιου προσώπου. Τον Ιούνιο του 2024, αναχώρησε από μια ζωντανή μετάδοση στην ειδησεογραφική τηλεόραση ATV θορυβωδώς, επειδή δεν του άρεσαν οι επικριτικές ερωτήσεις. Λίγο αργότερα, πέταξε το κινητό αγνώστου στον Δούναβη την ώρα που το άτομο τον βιντεοσκοπούσε σε πάρτι. Ωστόσο, τίποτα από αυτά δεν τον έβλαψε.
Χωρίς να πέσει στο ρόλο του θύματος, ο Μάγκιαρ έχει καταφέρει μέχρι στιγμής να απεικονιστεί ως ο μαχητής της Ουγγαρίας για το δίκαιο και τη δικαιοσύνη, τον οποίο το καθεστώς Όρμπαν θα ήθελε πολύ να εξαλείψει. Μπορεί επίσης να τον βοηθήσει το γεγονός ότι τα φιλοκυβερνητικά μέσα υποδαυλίζουν καθημερινά μίσος εναντίον του με εντελώς υπερβολικό τρόπο, κάτι που ακόμα και πολλοί υποστηρικτές του Fidesz βρίσκουν υπερβολικό.
Ντρίμπλα στον Όρμπαν
Το τελευταίο «κόλπο» του Μάγκιαρ ήταν μια συγκέντρωση το περασμένο Σαββατοκύριακο (13 Απριλίου 2025), στην οποία παρουσίασε τα αποτελέσματα μιας «εθνικής διαβούλευσης» – στην πραγματικότητα μια εφεύρεση του Όρμπαν. Αποστέλλονται ενδεικτικές ερωτήσεις στους πολίτες. Το αποτέλεσμα είναι πάντα, με μεγάλη πλειοψηφία, αυτό ακριβώς για το οποίο ζητά έγκριση ο Όρμπαν. Η κυβέρνηση της Ουγγαρίας αρνείται την ανεξάρτητη επαλήθευση ή καταμέτρηση. Αυτή τη στιγμή βρίσκεται σε εξέλιξη διαβούλευση για την ένταξη της Ουκρανίας στην ΕΕ.
Ο Όρμπαν θέλει οι Ούγγροι να ψηφίσουν εναντίον της. Χιλιάδες ακτιβιστές του Tisza ταξίδεψαν προσωπικά σε κάθε πόλη και κωμόπολη της Ουγγαρίας και συνέλεξαν έρευνες, συμπεριλαμβανομένης της Ουκρανίας. Το αποτέλεσμα: Το 58% των Ούγγρων ήταν υπέρ της ένταξης της Ουκρανίας στην ΕΕ. Η απάντηση του Όρμπαν στο Facebook δεν άργησε να έρθει – όπως συχνά, ήταν απίστευτα ωμή: το φιλοουκρανικό κόμμα Tisza έχει κάνει μια συμφωνία με τις Βρυξέλλες, είπε ο Όρμπαν, κατηγοώντας το πως θέτει το μέλλον της Ουγγαρίας στα χέρια των Βρυξελλών με αντάλλαγμα την εξουσία.
Επιμέλεια: Κώστας Αργυρός
