Σακίδια πλάτης με ηλιακά πάνελ βοηθούν τα παιδιά στην Αφρική να διαβάζουν στο σκοτάδι

Όταν ο μικρός Ίνοσεντ Τζέιμς τελείωνε με τις δουλειές τους μετά το σχολείο, άναβε μια λάμπα κηροζίνης για να διαβάζει τα βιβλία του. Καθώς δεν υπάρχει ηλεκτρικό ρεύμα στη συνοικία του Τζέιμς στην Αρούσα, μια περιοχή στη βόρεια Τανζανία, η οικογένειά του αναγκαζόταν να καίει πανάκριβο πετρέλαιο για να μορφώνεται. 

Σήμερα, ο Τζέιμς είναι 33 ετών αλλά πολλοί γονείς στην αγροτική Τανζανία -όπου όλο το χρόνο ο ήλιος δύει γύρω στις 7 το απόγευμα- έχουν να επιλέξουν ανάμεσα στην εξοικονόμηση χρημάτων και στο να επιτρέψουν στα παιδιά τους να διαβάζουν τη νύχτα. 

Ο Τζέιμς όμως μέσω της start up εταιρείας του, Soma Bags, βρήκε λύση για όλα αυτά τα παιδιά. Δημιούργησε τσάντες πλάτης που είναι εξοπλισμένες με μικρά ηλιακά πάνελ και φορτίζουν ένα φακό ανάγνωσης, ώστε όλο και περισσότερα παιδιά να μπορούν πλέον να διαβάζουν στο σκοτάδι χωρίς να επιβαρύνονται οικονομικά. 

Ο 33χρονος ξεκίνησε το έργο του με πεταμένες σακούλες, μια ραπτομηχανή και ένα ηλιακό πάνελ και η εταιρεία του σήμερα προσελκύει φιλανθρωπικές οργανώσεις και εταιρείες μόδας από όλο τον κόσμο!

Πέρυσι, η Soma Bags, -που στα σουαχίλι σημαίνουν τσάντες ανάγνωσης-, πούλησε 36.000 ηλιακά σακίδια σε ανθρώπους σε όλη την Αφρική, παρέχοντας μια ανεκτίμητη πηγή ενέργειας για όταν δύει ο ήλιος.

Προσιτό φως για τα αγροτικά νοικοκυριά

Όπως αναφέρει το CNN, τον Τζέιμς μεγάλωσαν η μητέρα του, η γιαγιά του και οι δύο δασκάλες του που τον ώθησαν να αγαπήσει το διάβασμα.

Όταν πήγε στο πανεπιστήμιο της Mwanza, ο Τζέιμς σοκαρίστηκε από τον αριθμό των μαθητών που παρατήρησε στο δρόμο να παραλείπουν τα μαθήματά τους και να ζητούν χρήματα για να τα ξοδέψουν σε τοπικές καφετέριες με βιντεοπαιχνίδια. 

Έτσι, θέλησε να τους βοηθήσει να βρουν την όρεξη για μάθηση που θυμόταν από την παιδική του ηλικία. 

«Ήμουν απογοητευμένος, έβλεπα πως το πρόβλημα ήταν πολύ μεγαλύτερο απ΄ότι πίστευα», λέει. 

Πριν από το τελευταίο του εξάμηνο, ο Τζέιμς εγκατέλειψε το πανεπιστήμιο και με τα τελευταία χρήματα από τα δίδακτρά του αγόρασε ένα κινητό καρότσι βιβλιοθήκης. Έτσι, άρχισε να επισκέπτεται σχολεία, προσελκύοντας εκατοντάδες παιδιά στις λέσχες ανάγνωσης.

Αλλά παρά τη σκληρή δουλειά του, υπήρχε ένα πρόβλημα: τα παιδιά δανείζονταν βιβλία αλλά τα επέστρεφαν αδιάβαστα. 

Σύντομα ο Τζέιμς αντιλήφθηκε πως ενώ ήταν πρόθυμα να διαβάσουν, δεν είχαν την οικονομική δυνατότητα να το κάνουν. Λιγότερα από τα μισά νοικοκυριά στην ηπειρωτική Τανζανία είναι συνδεδεμένα με ηλεκτρικό ρεύμα. Το ποσοστό αυτό πέφτει μόλις στο ένα τρίτο στις αγροτικές περιοχές. Σαν αποτέλεσμα, πολλές οικογένειες βασίζονται στις λάμπες κηροζίνης για να έχουν φως όταν πέφτει το σκοτάδι.

Ωστόσο, αυτές οι λάμπες παράγουν ελάχιστο φως και είναι δαπανηρές. Μολύνουν επίσης τον αέρα και ενέχουν τον κίνδυνο εγκαυμάτων. Οι γονείς συχνά επιλέγουν να στείλουν τα παιδιά τους για ύπνο, εξήγησε ο Τζέιμς, αντί να τους επιτρέψουν να χρησιμοποιήσουν τη λάμπα για να διαβάσουν.

Η λύση του ήταν εύκαμπτα ηλιακά πάνελ ραμμένα στο εξωτερικό των τσαντών που τροφοδοτούν μια λάμπα ανάγνωσης. Ο ίδιος εμπνεύστηκε από έναν καθηγητή πανεπιστημίου που κουβαλούσε μαζί του έναν ηλιακό φορτιστή για το τηλέφωνό του, ραμμένο σε μια υφασμάτινη θήκη. «Μου έδωσε την αυτοπεποίθηση πως αυτό που θέλω θα λειτουργήσει», λέει ο Τζέιμς. 

Έτσι, το 2016 ξεκίνησε να φτιάχνει στο χέρι 80 σακίδια ανά μήνα, ράβοντας ένα ηλιακό πάνελ που προμηθεύτηκε από την Κίνα και το οποίο φόρτιζε κατά τη διάρκεια της διαδρομής των παιδιών από και προς το σχολείο. 

Όταν επέστρεφαν στο σπίτι, είχαν μαζέψει αρκετή ενέργεια για να έχουν φως. 

Μια πλήρως φορτισμένη τσάντα μπορεί να παρέχει φως για έξι έως οκτώ ώρες, πράγμα που σημαίνει ότι μια μέρα με φωτεινό καιρό μπορεί να επιτρέψει πολλές νύχτες ανάγνωσης, ακόμη και αν την επόμενη ημέρα ο ουρανός είναι συννεφιασμένος. 

Όπως λέει ο Τζέιμς, τα ηλιακά σακίδια είναι πιο προσιτά από τη χρήση λάμπας πετρελαίου. Μια ηλιακή τσάντα κοστίζει μεταξύ 12.000 και 22.500 σελίνια Τανζανίας (περίπου 4-8 δολάρια), μαζί με το φως ανάγνωσης. Είναι η ίδια τιμή με 12-22,5 ημέρες χρήσης μιας λάμπας κηροζίνης, σύμφωνα με το μέσο κόστος που υπολογίστηκε σε μια έρευνα σε πελάτες της Soma Bags.

Χτίζοντας την επιχείρηση

Οι τσάντες πωλούνταν κυρίως χάρης το franchise των κινητών καροτσιών βιβλιοθήκης και σύντομα έγιναν δημοφιλείς με τον Τζέιμς μα αυξάνει την παραγωγή.

Ίδρυσε τη Soma Bags το 2019 και επέβλεψε την κατασκευή του δικού του εργοστασίου στο χωριό Bulale, στην περιοχή Mwanza, το 2020. 

Σήμερα, η εταιρεία απασχολεί πλέον 65 υπαλλήλους. 

Κατασκευασμένες από επαναχρησιμοποιημένες σακούλες τσιμέντου που βρίσκονται στους δρόμους της Mwanza, όπου ζει ο Τζέιμς, το υλικό των σακιδίων πλάτης είναι ανθεκτικό, ελαφρύ και δεν κοστίζει.

«Είναι καινοτόμο», τόνισε ο Τζόζεφ Μανιρακίζα, του Αναπτυξιακού Προγράμματος του ΟΗΕ (UNDP), το οποίο υποστηρίζει τη Soma Bags από το 2023.

«Ποτέ δεν πίστευα ότι κάποιος θα σκεφτόταν να μετατρέψει τις σακούλες απορριμμάτων τσιμέντου σε κάτι χρήσιμο», τονίζει. 

Οι πελάτες του Τζέιμς είναι, κατά κύριο λόγο, οικογένειες και σχολεία στην αγροτική Τανζανία, δηλαδή άνθρωποι τους οποίος γνωρίζει από την εποχή που ήταν βιβλιοθηκάριος. 

Στη συνέχεια, η εταιρεία επεκτάθηκε, με πάνω από 200 φιλανθρωπικές οργανώσεις να έχουν αγοράσει τσάντες από τον Τζέιμς για να τις διανείμουν σε παιδιά που τις έχουν ανάγκη, με τη Soma Bags να γίνεται όλο και πιο δημοφιλής στις αστικές περιοχές.

Ενώ μέσα στα μικρότερα σακίδια πλάτης της Soma υπάρχουν φώτα ανάγνωσης που λειτουργούν με μπαταρίες, οι μεγαλύτερες τσάντες της έχουν πλέον ενσωματωμένα συστήματα φόρτισης με μεγαλύτερη χωρητικότητα, που τους επιτρέπουν να τροφοδοτούν και άλλες ηλεκτρονικές συσκευές, όπως φορτιστές τηλεφώνων.

Η εταιρεία έχει επίσης επεκταθεί δημιουργώντας ταξιδιωτικές, αθλητικές και τσάντες καλλυντικών που δεν λειτουργούν με ηλιακή ενέργεια. 

Ο Τζέιμς έχει πουλήσει σακίδια πλάτης σε φιλανθρωπικές οργανώσεις στη Νιγηρία, τη Ρουάντα, τη Μαδαγασκάρη και τη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό, καθώς και σε εταιρείες μόδας στην Πολωνία, τη Γερμανία, τις Κάτω Χώρες και την Κένυα.

Μια αναπτυσσόμενη βιομηχανία

Σημειώνεται πως περίπου 600 εκατομμύρια Αφρικανοί δεν έχουν πρόσβαση σε ηλεκτρικό ρεύμα. 

Οι εταιρείες που παράγουν ηλιακές λάμπες είναι άφθονες στην ήπειρο και το πρόγραμμα διανομής ηλιακών λαμπών του ΟΗΕ αποτελεί μέρος μιας παγκόσμιας προσπάθειας να φωτιστούν οι αγροτικές περιοχές με προσιτή και βιώσιμη ενέργεια. 

Η υβριδική κοινωνική επιχείρηση Smart Girls Uganda έχει παράγει και διανείμει πάνω από 12.000 δικές της ηλιακές τσάντες σε παιδιά στην Αφρική. «Είναι σημαντικό για πολλές εταιρείες να παράγουν ηλιακές τσάντες σε όλη την ήπειρο», δήλωσε η διευθύνουσα σύμβουλός της, Τζαμίλα Μαγιάνια.

«Είναι κάτι περισσότερο από απλός φωτισμός- πρόκειται να τους δώσουμε τον έλεγχο της εκπαίδευσής τους, του μέλλοντός τους και τελικά να βοηθήσουμε να σπάσει ο κύκλος της φτώχειας στις κοινότητές τους», τονίζει. 

Η Soma Bags έχει αναγνωριστεί από πολυάριθμα βραβεία και ιδρύματα, όπως το UNDP και η βρετανική κυβέρνηση. 

Την ώρα που η εταιρεία του συνεχίζει να επεκτείνεται, ο Τζέιμς γίνεται όλο και πιο πολυάσχολος, αλλά εξακολουθεί να βρίσκει χρόνο για να διευθύνει ομάδες ανάγνωσης για παιδιά από το κινητό του καρότσι δύο φορές την εβδομάδα. 

Τώρα, όμως βλέπει τα παιδιά να φορούν τις τσάντες του στην πλάτη τους.

«Μερικές φορές βλέπω ένα παιδί με την τσάντα και λέω, ”ουάου”. Δεν μπορώ πραγματικά να το πιστέψω», λέει χαμογελώντας. 

Επιμέλεια: Αναστασία Κιτσικώστα

Πηγή: skai.gr