Συνομιλίες ΗΠΑ-Ιράν: Σκάκι και πόκερ μαζί

Η Τεχεράνη έχει υιοθετήσει την τακτική του «ψυχρού σκακιστή», όπως δείχνουν οι κινήσεις του Αμπάς Αραγτσί, ενώ ο πρόεδρος Τραμπ συνεχίζει τις αντιφατικές δηλώσεις που θυμίζουν χαρτοπαικτικές «μπλόφες».Ιδιαίτερα σημαντική για την πορεία των διαπραγματεύσεων ανάμεσα στην Ουάσιγκτον και την Τεχεράνη κρίνεται η σαββατιάτικη, τρίτη κατά σειρά συνάντηση του Αμερικανού ειδικού απεσταλμένου, Στίβεν Γουίτκοφ, με τον Υπουργό Εξωτερικών του Ιράν, Αμπάς Αραγτσί, στην ομανική πρωτεύουσα Μουσκάτ, σε μία προσπάθεια να θεσπισθεί νέο πλαίσιο διεθνούς ελέγχου του ιρανικού πυρηνικού προγράμματος. Ωστόσο, η συνάντηση ενέχει μία ιδιαίτερη πρωτοτυπία. Πριν την έναρξη των έμμεσων επαφών Γουτίκοφ-Αραγτσί, οι αξιωματούχοι που συνοδεύουν τον Ιρανό υπουργό θα συναντηθούν με κλιμάκιο τεχνικών συμβούλων και εμπειρογνωμόνων του Διεθνούς Οργανισμού Ατομικής Ενέργειας – γεγονός που καταδεικνύει την πρόοδο των αμερικανοϊρανικών διαπραγματεύσεων.

Όπως ακριβώς συνέβη στις δύο προηγούμενες συναντήσεις τους στις 12 και 19 Απριλίου, στην Μουσκάτ και στη Ρώμη αντίστοιχα, έτσι και σήμερα, οι δύο αντιπροσωπείες θα βρίσκονται σε διαφορετικούς χώρους. Αμερικανοί και Ιρανοί θα επικοινωνούν με γραπτά σημειώματα, τα οποία και θα διαβιβάζονται από αξιωματούχους του Υπουργείου Εξωτερικών του Ομάν. Δεν αποκλείεται μάλιστα, κάποια από αυτά, να τα διαβιβάζει προσωπικά ο ίδιος ο Ομανός Υπουργός Εξωτερικών, Μπαντρ Μπιν Χάμαντ Αλ-Μπουσάιντι – όπως είχε συμβεί κατά την πρώτη συνάντηση των Γουίτκοφ και Αραγτσί.

Αμπάς Αραγτσί: Ο ψύχραιμος σκακιστής

Παρατηρώντας το πρόγραμμα των συναντήσεων του επικεφαλής της ιρανικής διπλωματίας την εβδομάδα που πέρασε, συμπεραίνεται εύκολα ότι η κυβέρνηση της Τεχεράνης συμπεριφέρεται ως έμπειρος και ψύχραιμος σκακιστής. Συγκεκριμένα, κατά την πρόσφατη επίσημη επίσκεψή του στην Μόσχα, ο Ιρανός Υπουργός Εξωτερικών εξασφάλισε τη συμφωνία της Ρωσίας να επενδύσει στην κατασκευή ενός νέου ιρανικού πυρηνικού εργοστασίου παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, με αντάλλαγμα την διοχέτευση ιρανικού φυσικού αερίου στη ρωσική αγορά. Αμέσως μετά, ο Αραγτσί μετέβη στο Πεκίνο, όπου και κατάφερε να λάβει δημόσιες διαβεβαιώσεις περί των σταθερών αντιαμερικανικών κινεζικών αντανακλαστικών και την διπλωματική στήριξη στην επιδίωξη της Τεχεράνης να καταστεί σαφές στην διεθνή κοινότητα ότι το πυρηνικό πρόγραμμα έχει αμιγώς ειρηνικό χαρακτήρα.

Δύο διαφορετικές «γραμμές»;

Τέλος, εντύπωση προκαλεί ο τρόπος με τον οποίον προσεγγίζουν επικοινωνιακά την αμερικανική πολιτική ηγεσία τα καθεστωτικά ειδησεογραφικά Μέσα του Ιράν. Είναι χαρακτηριστικό ότι το χθεσινό κεντρικό άρθρο της αγγλόφωνης εφημερίδας Tehran Times, φαίνεται να αναγνωρίζει τις καλές προθέσεις του άμεσου περιβάλλοντος του Προέδρου Ντόναλντ Τραμπ και του ειδικού απεσταλμένου του στις διαπραγματεύσεις, Στίβεν Γουίτκοφ, σε αντίθεση με τα «γεράκια» της παρούσας διακυβέρνησης των Ρεπουμπλικανών, που φέρονται να τάσσονται υπέρ μίας δυναμικής στρατιωτικής αντιμετώπισης. Η εφημερίδα θέτει το ερώτημα στον Λευκό Οίκο εάν τελικά, θα επιλέξει ως προτεραιότητα τα αμιγώς αμερικανικά οικονομικά και στρατηγικά συμφέροντα, ή, αντιθέτως, θα φροντίσει να ικανοποιήσει τις «ισραηλινές επεκτατικές αξιώσεις».

Mπλοφάρει ο Τραμπ;

Από την άλλη, η αμερικανική πλευρά έχει προτιμήσει να προβάλει αντιφατικά μηνύματα προς πάσα κατεύθυνση. Ο Πρόεδρος Τραμπ με διαφορά λίγων ωρών επέλεξε να δηλώνει αισιόδοξος για την πορεία των διαπραγματεύσεων. Στη συνέχεια, μετέβαλε το κλίμα, τονίζοντας ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες θα αναλάβουν τον πρώτο ρόλο σε ένα ενδεχόμενο κοινό αμερικανοϊσραηλινό στρατιωτικό κτύπημα κατά του Ιράν, εάν οι συνομιλίες καταρρεύσουν. Κατά την χθεσινή συνέντευξή του στο περιοδικό TIME, σε ακόμα ένα κρεσέντο αισιοδοξίας, ο Αμερικανός Πρόεδρος δήλωσε πρόθυμος να συναντήσει όχι μόνο τον Ιρανό Πρόεδρο, Μασούντ Πεζεσκιάν, αλλά ακόμα και τον Ηγέτη της Ισλαμικής Επανάστασης, Αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ, προκειμένου να επιτευχθεί συμφωνία.

Πηγή: Deutsche Welle