Ξαναζωντάνεψαν οι μνήμες από το 1975 και το 1976 για τον θρυλικό Γάλλο ωκεανογράφο Ζακ Ιβ Κουστώ και τις υποβρύχιες έρευνες του στη Κρήτη και στην υπόλοιπη Ελλάδα με το ερευνητικό του σκάφος, το «Καλυψώ» έχοντας την συμμετοχή του Υπουργείου Πολιτισμού.
Οι μνήμες ζωντάνεψαν από τους πρωταγωνιστές, τους Έλληνες “συνοδοιπόρους” του Κουστώ, στην επιτυχημένη εκδήλωση -αφιέρωμα που συνδιοργάνωσαν στο Ηράκλειο η Περιφέρεια Κρήτης, το Γραφείο Κρήτης της Εφορείας Εναλίων Αρχαιοτήτων και η Εφορεία Αρχαιοτήτων Ηρακλείου.
Θεσμικοί εκπρόσωποι και πλήθος κόσμου κατέκλυσαν το αμφιθέατρο του Πολιτιστικού Συνεδριακού Κέντρου Ηρακλείου, όπου πραγματοποιήθηκε η εκδήλωση με αφηγήσεις, video , φωτογραφίες, φωτίζοντας άγνωστες -αθέατες πτυχές από τις αρχαιολογικές έρευνες των ετών 1975 και 1976 που διεξήγαγε ο Ζακ Ιβ Κουστώ και οι αρχαιολόγοι του Υπουργείου Πολιτισμού στην Ελλάδα και την Κρήτη.
Όπως έγινε γνωστό, ερευνήθηκαν διάφορες θέσεις στην Κρήτη και έγιναν υποβρύχιες ανασκαφικές εργασίες και ανελκύσεις στο νησί της Ντίας οι νότιοι κόλποι της οποίας αποτέλεσαν διαχρονικά προλιμένα του Ηρακλείου. Τέσσερα ναυάγια και τμήμα των ευρημάτων από την ανασκαφή στον όρμο του Αγ. Γεωργίου είναι επισκέψιμα στο Ενετικό Φρούριο της Θάλασσας (Κούλες) από το 2016.
Στην επιτυχημένη εκδήλωση στο Πολιτιστικό κέντρο Ηρακλείου, την οποία εμπνεύστηκε και συντόνισε ο προϊστάμενος του Γραφείου Κρήτης της Εφορίας Εναλίων Αρχαιοτήτων Θεοτόκης Θεοδούλου, δόθηκε ο λόγος στους εν ζωή πρωταγωνιστές της συγκεκριμένης ερευνητικής αποστολής, η οποία είχε ως αποτέλεσμα την πρώτη επιστημονική διερεύνηση και τεκμηρίωση του ενάλιου αρχαιολογικού πλούτου της χώρας μας.
Η εκδήλωση ξεκίνησε με την εισήγηση του Θεοτόκη Θεοδούλου, ο οποίος παρουσίασε τον υποθαλάσσιο αρχαιολογικό πλούτο της Κρήτης και το έργο της υπηρεσίας του. Στη συνέχεια ο λόγος δόθηκε στους πρωταγωνιστές των ερευνών των ετών 1975-1976 οι οποίοι αφηγήθηκαν τις μνήμες τους από την συμμετοχή τους στην αποστολή, δίπλα στον θρυλικό Γάλλο εξερευνητή.
Διαδοχικά πήραν τον λόγο οι αρχαιολόγοι- δύτες Λάζαρος Κολώνας, Χαράλαμπος Κριτζάς και Χαράλαμπος Πέννας, οι οποίοι εκπροσωπούσαν στην έρευνα το Υπουργείο Πολιτισμού και Επιστημών, καθώς και οι εθελοντές στην έρευνα Αγρονόμοι Τοπογράφοι Μηχανικοί Λευτέρης Τσαβλίρης και Βασίλης Βιτάλης.
Σημαντική υπήρξε και η ομιλία του παρισταμένου Ηρακλειώτη
δύτη Μανώλη Βουτσαλά, ο οποίος είχε υποδείξει στην ερευνητική αποστολή το σημαντικότερο έως σήμερα ναυάγιο στην Κρήτη, το οποίο από την έρευνα ταυτίστηκε με την γαλλική υποναυαρχίδα του χριστιανικού στόλου κατά τον βενετοτουρκικό πόλεμο La Thérèse.
Αξιοσημείωτη υπήρξε η πρόταση του Μαν. Βουτσαλά να βοηθήσει όσο μπορεί και στο μέλλον με την εμπειρία και τα πλωτά μέσα που διαθέτει την ενάλια έρευνα, για την προστασία και την ανάδειξη της πολιτιστικής μας κληρονομιάς.
Ιδιαίτερα συγκινητική υπήρξε πάντως η εκτενής και λεπτομερής ομιλία του Ηρακλειώτη αρχαιολόγου και μετέπειτα Εφόρου Αρχαιοτήτων Ηρακλείου και Διευθυντή του Μουσείο Ηρακλείου κ. Χαράλαμπου Κριτζά. Ο κ. Κριτζάς ανέλυσε τα επιστημονικά αποτελέσματα των τότε ερευνών στην Ντία και άλλα μέρη της Κρήτης, ενώ με την αφήγηση πλήθους λεπτομερειών κατόρθωσε να μεταφέρει στο πολυπληθές ακροατήριο το κλίμα της εποχής και των ημερών.
Σημαντικές υπήρξαν οι μαρτυρίες του για τις σχέσεις των μελών της αποστολής μεταξύ τους, με τον επικεφαλής των ερευνών, πλοίαρχο J.Y. Cousteau, την ζωή στο θρυλικό ερευνητικό πλοίο “Καλυψώ”, τις συνθήκες διαβίωσης και εργασίας στο ερευνητικό πεδίο.
Ιδιαίτερη συγκίνηση προκάλεσε η κίνηση του κ. Κριτζά να δωρίσει στον προϊστάμενο της Εφορείας Εναλίων Αρχαιοτήτων κ. Θεοδούλου, ως αφιέρωμα-κειμήλιο, τον σκούφο που ο ίδιος φορούσε κατά τη διάρκεια των ερευνών στη Ντία.
Στην εκδήλωση απεύθυναν χαιρετισμό η προϊσταμένη της Εφορείας Αρχαιοτήτων Ηρακλείου Βάσω Συθιακάκη και η προϊσταμένη της Εφορείας Εναλίων Αρχαιοτήτων Ελένη Μπάνου, η οποία μαζί με τον αναπληρωτή προϊστάμενο κ. Δημήτρη Κουρκουμέλη ήρθαν από την Αθήνα ειδικά για την εκδήλωση. Στο σύνολο τους οι ομιλητές τόνισαν την διαχρονική στήριξη της Περιφέρειας και προσωπικά του Περιφερειάρχη κ. Αρναουτάκη του έργου των αρχαιολογικών υπηρεσιών της Κρήτης.
Κ. Φασουλάκης: Η Περιφέρεια ενισχύει τα έργα Πολιτισμού
Εκ μέρους της Περιφέρειας Κρήτης και εκπροσωπώντας τον Περιφερειάρχη Σταύρο Αρναουτάκη απηύθυνε χαιρετισμό ο εντεταλμένος Περιφερειακός Σύμβουλος Πολιτισμού Κώστας Φασουλάκης.
Ο Κ. Φασουλάκης αφού ευχαρίστησε τους συμμετέχοντες και συνεχάρη τους συντελεστές της επιτυχημένης εκδήλωσης, υπογράμμισε τη σταθερή συμπαράσταση της Περιφέρειας Κρήτης στο έργο των κρητικών αρχαιολογικών υπηρεσιών, στο επίπεδο τόσο της εκπόνησης μελετών όσο και της χρηματοδότησης η και της εκτέλεσης των σχετικών έργων.
Υπενθύμισε μάλιστα χειροκροτούμενος την συχνή φράση του Περιφερειάρχη Σταύρου Αρναουτάκη ότι ο πολιτισμός αποτελεί το συγκριτικό πλεονέκτημα της Κρήτης και ότι μόνο με την προστασία και την ανάδειξη του επιτυγχάνεται η επιθυμητή από όλους υγιής και ισόρροπη ανάπτυξη.
Το άρθρο “Ξαναζωντάνεψαν οι μνήμες στο Ηράκλειο για τον θρυλικό Ζάκ Ιβ Κουστώ“, δημοσιεύθηκε για πρώτη φορά στο CRETA24.